75 jaar / years 'Treurend Ouderpaar' - Vladslo - 24/10/2007
On Wednesday, October 24th, 1932, exactly 75 years ago,
the statue of Käthe Kollwitz 'Treurend Ouderpaar' was
placed at the military cemetery Roggeveld. Later the statue
has been moved towards the German
military cemetery at Vladslo where it still has its very
special place.
Woensdag 24 oktober 2007 hield de stad Diksmuide eraan een
vredesherdenking en huldiging op touw te zetten bestaande
uit drie delen:
75 jaar het treurende ouderpaar in Diksmuide. Deze
werden op 24 juli 1932 geplaatst op het de Duitse begraafplaats
aan het roggeveld te Esen. In 1957 werden zij verplaatst naar
de begraafplaats in Vladslo. Beide dorpsgemeenschappen behoren
nu tot Groot Diksmuide.
----------
Tekst en foto's tussen de lijntjes: Peter Demarée
- Toerisme Stad Diksmuide.
De vroegere begraafplaats Roggeveld.
Käthe Kollwitz maakte deze beelden nadat ze haar zoon
Peter verloor op 18 jarige leeftijd kort na de aanvang van
de Grote Oorlog (overleden te Esen 23/10/1914).
Hoewel ze kort na de dood van haar zoon Peter aan het "Treurend
Ouderpaar" begon, was het pas 18 jaar later dat haar
"ouderverdriet" voltooit was. Zij liet de beelden
op 24 juli 1932 plaatsen op de landelijke militaire begraafplaats
bij het gehucht Roggeveld van Esen, waar Peter sneuvelde en
eerst werd begraven (samen met 1538 kameraden).
Käthe Kollwitz
Ze werd als Käthe Schmidt op 8 juli 1867 te Königsberg
geboren, de hoofdplaats van Oost-Pruisen (nu Kaliningrad).
Ze huwde in 1891 met Dokter Karl Kollwitz en verhuisde naar
Berlijn. Haar zoon Hans zag het levenslicht op 14 mei 1892
en Peter werd geboren op 6 februari 1896. Zij werd vooral
bekend om haar sociale bewogenheid en als uitbeeldster van
de mistoestanden als gevolg van oorlogen en sociaal onrecht.
Ze is één van de belangrijkste expressionistische
kunstenaars van Duitsland. Käthe Kollwitz heeft als kunstenares
steeds de kleine eenvoudige mens weergegeven. Ze tekende,
schilderde en maakte beelden uit medeleven met de pure realiteit.
Niet alleen het "Treurend Ouderpaar", maar ook
tekeningen en houtsneden onderstrepen het waanzinnige van
de oorlog. (In het Koekelaarse
Museum op 5 kilometer van de begraafplaats zijn meerdere
werken te zien).
Onder Nazi-Duitsland werd zij gedwongen de Academie en haar
leerstoel te verlaten. Haar werken werden niet meer tentoongesteld.
Haar stelling "Die eigentlichen Verlierer der Kriege
sind immer die Eltern, die Frauen, die Mütter" ("De
eigenlijke verliezers van de oorlog zijn altijd de ouders,
de vrouwen, de moeders") was daar niet vreemd aan.
Haar man Karl sterft op 19 juli 1940. In 1944 verhuist zij
van Berlijn naar Moritzburg bij Dresden waar zij op 22 april
1945 overlijdt, enkele dagen voor het einde van de Tweede
Wereldoorlog.
Het Treurend Ouderpaar
Uit 2 harde granietblokken, beitelden 2 zachte moederhanden,
2 door eeuwige smart en afschuw getekende ouders, waarvan
een zoon nooit is teruggekeerd. Een jarenlang rijpingsproces
heeft het mogelijk gemaakt aan deze moeder, om wat eerst bedoeld
was als een rouwmonument voor haar eigen gesneuvelde zoon,
te doen uitgroeien tot een aangrijpende elegie voor alle doden,
van alle nationaliteiten, die als slachtoffer vielen en vallen
van de monsterachtige mensenslachtingen die de oorlogen zijn.
De VADER, Peters eigen vader, wordt er voorgesteld.
Het hoofd uit de opgetrokken schouders, neerblikkend op de
duizenden graven, waaronder dat van zijn zoon in het onmiddellijk
bereik van zijn ogen. Zijn gelaatstrekken verraden zijn machteloosheid
tegenover de oorlog, ingevallen wangen, en een verbeten trek
aan de mond, houdt de armen krampachtig om het lichaam.
De MOEDER toont het leed van Käthe zelf. Knielend
voorovergebogen, de ogen neergeslagen. De rechterhand drukt
haar wijde mantel dicht tegen haar wang aan. haar treurkleed
heeft slecht 2 tot 3 plooien nodig om het verdriet van haar
lenden te laten glijden. Ze kruist haar armen over de borst,
als het ware om het snikken te bedwingen.
Deze monumentale treurnis behoort in zijn eenvoud van vorm
en lijn en de omgeving tot de ontroerendste beeldhouwwerken
die kunnen aangetroffen worden. In 1956 werden de beelden
eveneens van Esen naar Vladslo gebracht. Ze behoren nog steeds
aan de familie Kollwitz toe en zijn onroerend erfgoed geworden
door de bescherming als monument.
----------
Met de verplaatsing van de beelden werden ook 25.638 gesneuvelde
Duitse militairen aldaar begraven en werd de vroege kleine
Duitse
militaire begraafplaats te Vladslo een grote begraafplaats
samen met dit van Langemark
(44.294) Menen (47.864), Hooglede (8 247), Zeebrugge nog de
enige Duitse militaire begraafplaatsen van het Duitse leger
uit 1914-1918. Met deze verplaatsing kwam ook Raf Seys onder
de indruk van de prachtige beelden en werd de internationale
bekendheid van deze beeldengroep van Käthe Kolwitz een
feit. Zij maakte deze beelden voor haar gesneuvelde zoon Peter
Kollwitz, die sneuvelde in Esen op 23 oktober 1914 en
nu rust onder het oog van de vaderfiguur.
De begraafplaats kent nu grote belangstelling vanuit meerdere
landen. In een studie door Westtoer hebben in 2006 niet minder
dan 50 000 bezoekers de begraafplaats bezocht.
Het tweede luik was een hulde aan de personen die reeds 50
jaar instaan voor het openstellen en afsluiten van de begraafplaats,
zijnde de Familie Museeuw
Indien het kerkhofportaal toch zou gesloten zijn, kan men
de sleutel bij de familie Maria (°1924), André
(°1936) Gerard (°1923) Museeuw op hun kleine hoeve
naast de Begraafplaats, Houtlandstraat 3 bekomen. Deze drie
kinderen Museeuw zijn sinds mensenheugenis conciërges
van de Duitse militaire begraafplaats in Vladslo.
Ook voor een inlichting over de juiste locatie van het graf
van een gesneuvelde soldaat kan je bij hen terecht. Zorgvuldig
houden zij het grafregister bij. Wil je een soldatengraf eren,
dan staat één van hen u bij om een eventueel
laatste restje groen van de steen te verwijderen.
Zo zijn zij al meer dan 50 jaar een onmisbare schakel door
een bewuste of onbewuste bijdrage tot de Vrede. Op 24.10.2007
(10u30) werd speciaal hulde gebracht aan de familie Museeuw.
Dhr. Karl-Heinz Voigt, vertegenwoordiger in Vlaanderen van
de Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge, bood
hen namens de Duitse overheid het Albert Schweitzer-Kreuz
aan, als eremerk voor hun verdiensten.
(Noot : Albert Schweitzer (°1875 Kaysersberg Elzas -
+1965 Lambaréné Gabon) was een Duits arts, theoloog,
filosoof, musicus en medisch zendeling. In 1953 ontving hij
de Nobelprijs voor de Vrede.)
Vanwege de Stad Diksmuide kregen ze uit handen van Burgemeester
Lies Laridon,
- een jubileumkaars met de tekst eerbetoon voor een
jarenlange inzet voor de Vrede,
- een mand vol streekproducten
- een ingekaderde foto van de drie familieleden met op de
ommezijde de tekst van het gedicht mensen gevraagd
om de Vrede te leren
Aankomst van de familie Museeuw en verwelkoming door burgemeester
Laridon van Diksmuide en dhr Karl-Heinz Voigt, vertegenwoordiger
Vlaanderen van de Volksbund Sweitser-Kreuz.
Hun verdienste wordt geëerd en in de bloemen gezet door
dhr Karl-Heinz Voigt en door burgemester Lies Laridon van
Diksmuide. Ook de schepenen Kurt Vanlerberge en Robert Balleuil
waren aanwezig.
Daarna werd door de afgevaardigden en de gehuldigen een krans
neergelegd aan de grafsteen waar de naam van de zoon van de
kunstenares, Peter gegrift staat.
De senioren Museeuw vertellen kort hun geschiedenis en wedervaren
met betrekking tot deze militaire begraafplaats aan de aanwezige
pers en TV.
Onder de aanwezigen merkten wij ook Raf Seys op die destijds
een boek schreef over Käthe Kolwitz en haar beroemde
beeldengroep.
Dank aan Roger Haesaert voor alle andere foto's en teksten.
Deze rubriek staat open voor iedereen.
Ook jij kunt foto's doorsturen voor de rubriek "Je was er
bij". Ons adres: info@westhoek.be
Everyone can send pictures for the pages "You were
there". Our address: info@westhoek.be
|